BUENA VISTA IMAGES VIA GETTY IMAGES

26 Νοεμβρίου – Παγκόσμια Ημέρα της Ελιάς: Η ελιά παραμένει Σύμβολο και Ιδέα υπερβαίνουσα τη φθορά του πολιτισμού όντας ιερό δένδρο. Το Δένδρο της Ζωής.

Ανδριανή Στράνη, Αρθρογράφος

Στο σύνορο, ανάμεσα στον ξενιτεμένο αγρότη και τον πλούσιο επιχειρηματία υπήρχε μια ελιά. Στον τράφο ακριβώς, εκεί που πάλευε να κρατηθεί βαθιά ριζωμένη στον τόπο της. Από λάθος, καθώς είπαν, ο σέμπρος του επιχειρηματία έβαλε φωτιά για να καθαρίσει…Η ελιά που εμπόδιζε κάηκε…

Ωστόσο, στο επιχειρείν πάντοτε δίνεται λύση. Να σας την πληρώσουμε, απάντησε ο επιχειρηματίας στους ξενιτεμένους της ελιάς. Φυσικά, εκείνοι δεν αποδέχτηκαν την προσβολή της αμοιβής γιατί η αξία της ελιάς δεν ήταν θέμα χρημάτων. Η ελιά είναι αυταξία.

Η διαφοροποίηση των απόψεων στο συγκεκριμένο περιστατικό σαφώς καταδεικνύει τις αξίες και τις απαξίες του σύγχρονου κόσμου. Ένα σπίτι, ένα αμπέλι και ένας ελαιώνας ήταν κάποτε η περιουσία των φτωχών ανθρώπων στο Φιόρο του Λεβάντε. Το λάδι και το κρασί ήταν ο μόχθος και η περηφάνια τους. Μ` αυτά βαφτίζονταν και κοινωνούσαν.

Εξάλλου, από την αρχαιότητα η ελιά, το δώρο της θεάς Αθηνάς στους ανθρώπους έλκυε το ενδιαφέρον με την ετήσια φροντίδα της σε όλες τις εποχές της καλλιέργειας. Η αντιμετώπιση των ασθενειών της ελιάς γινόταν με ψεκαστήρες και σκευάσματα χαλκού με σύνεση καθώς η αλόγιστη χρήση είναι τοξική για το φυσικό περιβάλλον.

Τον καιρό της λαδίας όλο το νησί ξεσηκωνόταν στο πόδι. Χαρά μεγάλη και μεγάλη η ετοιμασία, με τα λιόπανα να στρώνονται και τις κατσουρίδες έτοιμες για τις κορφές, δίπλα στην Παναγία του Στράνη. Από εκεί ψηλά αγνάντευαν τα λιόφτα του κάμπου έως τον κόλπο του Λαγανά.

Ελαιώνας στην Παναγία του Στράνη
Ελαιώνας στην Παναγία του Στράνη

Εφέτος, φθινοπωρινά τέλη και η ελιά είναι σε αναμονή για να ξεπληρώσει ο άνθρωπος τα χρέη του προς τη φύση. Φαίνεται, όμως, ότι δεν θα μπορέσει να την ξεφορτώσει από το βάρος των καρπών της αφού η ανισορροπία και η κλιματική αλλαγή την άφησαν δίχως καρπό.

Πώς να το πεις στην ελιά ότι ακόμα και στη νήσο των Ποιητών και του Πολιτισμού ο άνθρωπος ξεπέρασε τη φύση κι ο λογισμός του τρέχει και σε άλλα χρεωστούμενα όπως της τουριστικής ανάπτυξης. Από το Λόφο του Στράνη, εκεί που άλλοτε ο Διονύσιος Σολωμός έγραφε στη ρίζα της ελιάς τον Ύμνο της Ελευθερίας, τώρα θωρείς πλέον ξενοδοχεία και βίλες βραχυχρόνιας μίσθωσης…

Η ελιά μοιραία έπαψε να είναι προτεραιότητα του ντόπιου καθώς η κόπωση από τη θερινή περίοδο εξαντλεί τα αποθέματα δύναμης και όταν σκέφτεται τις ελιές νιώθει ότι έχει ακόμα ένα βάρος στη ζωή του. Οι ντόπιες κολόμπες είναι ‘’άχθος αρούρης’’, φόρτωμα της γης ανώφελο; Κάποτε ο διαβάτης αισθανόταν όμορφα στο πέρασμά του μέσα από τις ελιές για να φτάσει στη θάλασσα, καθώς σημειώνει ο ποιητής:

‘’Στον Ιόνιο διάπλατο γιαλό διαβήκαμε, περνώντας

τον ελαιώνα, αγαπητό της Αθηνάς και πλήθια

σε ήσκιους βαθύ, σαν πέλαγο, και αχό με τους ανέμους’’

(Άγγελος Σικελιανός, Το Διάβα του Ελαιώνα, Λυρικός Βίος Α΄, εκδόσεις Ίκαρος 1965).

Τώρα περνάει βιαστικός και γκαζωμένος ανάμεσα από τα ελαιόδενδρα για να φτάσει γρήγορα στις τουριστικές επιχειρήσεις της παραλίας. Οι ‘’πυκνοφύτευτοι ελαιώνες’’ στο έργο του Ούγου Φώσκολου μέσα από τους οποίους υμνείται η Ζάκυνθος, δεν αποσπούν πλέον το ενδιαφέρον.

Η εκγύμναση ή αλλιώς το λάδωμα της σκέψης είναι καταπόνηση και αποφεύγεται στη καθημερινότητα της βιοπάλης. Όταν όμως έρχεται ο καιρός, καλή ώρα όπως και φέτος, ο άνθρωπος βρίσκεται αντιμέτωπος με τα λάθη και τις παραλείψεις του.

Οι ειδικοί επιστήμονες και ερευνητές για την κλιματική αλλαγή (Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος IPCC, έτος ίδρυσης 1988 υπό την αιγίδα του ΟΗΕ ) παρατηρούν την έλλειψη ευθύνης στην ανθρώπινη δραστηριότητα. Σημειώνεται ότι οι αγρότες στη Μεσόγειο δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι ώστε να αντιμετωπίσουν τις ακραίες θερμικά συνθήκες και τις συνέπειες στην καλλιέργεια της ελιάς και όχι μόνο.

Η απούσα οικολογική συνείδηση θα επιστρέψει με το ελαιόλαδο ως πρόβλημα . Η εναπομείνασα ευαισθησία για την αγαπημένη του ήλιου και των θεών Ελιά, θα κριθεί στις μελλοντικές σοδειές.

Ωστόσο, σε πείσμα των καιρών η ελιά παραμένει Σύμβολο και Ιδέα υπερβαίνουσα τη φθορά του πολιτισμού όντας ιερό δένδρο. Το Δένδρο της Ζωής. Στις ρίζες της υπάρχει η ελπίδα, ακόμα και για τις χρονιές της κακής λαδίας, αφού η ημίθεα Ελαΐς δύναται να μετατρέψει το νερό σε λάδι κατά βούληση και ανάγκη.

Λιόφυτα στο Λόφο του Στράνη
Λιόφυτα στο Λόφο του Στράνη

Το λάδι της θα καίει στο αναμμένο καντήλι του Σολωμού, του Κάλβου και του Φώσκολου εις τους αιώνας των αιώνων…

Α
«Σύμβολον της ειρήνης
χαίρ’ ευσχήμων ελαία!
Υπόθεσις της λύρας μου
να γίνεις, με αναγκάζει
η ευγνωμοσύνη.

Β
Πλουμισμένην σε βλέπω
χρυσοκάρπιμον δένδρον.
οι κλάδοι σου ξανθίζουσι
και τ’ άσπρα σου άνθη πίπτοντα
την γην στολίζουν.

Ι
Συ δ’ ευτύχει, ω ελαία!
Αφθόνως τους καρπούς σου
δίδε πάντα εις ημάς
και ’γω ευγνωμόνως πάλιν
θέλει σε υμνήσω.»

( ‘’Εις ελαίαν ύμνος’’, μονόφυλλο τυπωμένο 1830, αμφισβητούμενο, για την κριτική έκδοση βλέπε Ανδρέα Κάλβου, ‘’Ωδαί’’, πρόλογος Κ .Θ. Δημαράς,επιμέλεια Filippo Maria Pontani, εκδόσεις Ίκαρος 2011)


Υ. Γ Το παρόν άρθρο γράφτηκε για την Παγκόσμια Ημέρα της Ελιάς (26 Νοεμβρίου 2023) που καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της UNESCO από το 2019 (Word Olive Tree Day). Σήμερα η αναφορά στην ελιά και το ελαιόλαδο είναι επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και της ανθρώπινης αδιαφορίας για τη φύση.

Πηγή:huffingtonpost.gr

Post Visitors:95

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

We use cookies to personalise content and ads, to provide social media features and to analyse our traffic. We also share information about your use of our site with our social media, advertising and analytics partners. View more
Cookies settings
Accept
Privacy & Cookie policy
Privacy & Cookies policy
Cookie name Active

Privacy Policy

What information do we collect?

We collect information from you when you register on our site or place an order. When ordering or registering on our site, as appropriate, you may be asked to enter your: name, e-mail address or mailing address.

What do we use your information for?

Any of the information we collect from you may be used in one of the following ways: To personalize your experience (your information helps us to better respond to your individual needs) To improve our website (we continually strive to improve our website offerings based on the information and feedback we receive from you) To improve customer service (your information helps us to more effectively respond to your customer service requests and support needs) To process transactions Your information, whether public or private, will not be sold, exchanged, transferred, or given to any other company for any reason whatsoever, without your consent, other than for the express purpose of delivering the purchased product or service requested. To administer a contest, promotion, survey or other site feature To send periodic emails The email address you provide for order processing, will only be used to send you information and updates pertaining to your order.

How do we protect your information?

We implement a variety of security measures to maintain the safety of your personal information when you place an order or enter, submit, or access your personal information. We offer the use of a secure server. All supplied sensitive/credit information is transmitted via Secure Socket Layer (SSL) technology and then encrypted into our Payment gateway providers database only to be accessible by those authorized with special access rights to such systems, and are required to?keep the information confidential. After a transaction, your private information (credit cards, social security numbers, financials, etc.) will not be kept on file for more than 60 days.

Do we use cookies?

Yes (Cookies are small files that a site or its service provider transfers to your computers hard drive through your Web browser (if you allow) that enables the sites or service providers systems to recognize your browser and capture and remember certain information We use cookies to help us remember and process the items in your shopping cart, understand and save your preferences for future visits, keep track of advertisements and compile aggregate data about site traffic and site interaction so that we can offer better site experiences and tools in the future. We may contract with third-party service providers to assist us in better understanding our site visitors. These service providers are not permitted to use the information collected on our behalf except to help us conduct and improve our business. If you prefer, you can choose to have your computer warn you each time a cookie is being sent, or you can choose to turn off all cookies via your browser settings. Like most websites, if you turn your cookies off, some of our services may not function properly. However, you can still place orders by contacting customer service. Google Analytics We use Google Analytics on our sites for anonymous reporting of site usage and for advertising on the site. If you would like to opt-out of Google Analytics monitoring your behaviour on our sites please use this link (https://tools.google.com/dlpage/gaoptout/)

Do we disclose any information to outside parties?

We do not sell, trade, or otherwise transfer to outside parties your personally identifiable information. This does not include trusted third parties who assist us in operating our website, conducting our business, or servicing you, so long as those parties agree to keep this information confidential. We may also release your information when we believe release is appropriate to comply with the law, enforce our site policies, or protect ours or others rights, property, or safety. However, non-personally identifiable visitor information may be provided to other parties for marketing, advertising, or other uses.

Registration

The minimum information we need to register you is your name, email address and a password. We will ask you more questions for different services, including sales promotions. Unless we say otherwise, you have to answer all the registration questions. We may also ask some other, voluntary questions during registration for certain services (for example, professional networks) so we can gain a clearer understanding of who you are. This also allows us to personalise services for you. To assist us in our marketing, in addition to the data that you provide to us if you register, we may also obtain data from trusted third parties to help us understand what you might be interested in. This ‘profiling’ information is produced from a variety of sources, including publicly available data (such as the electoral roll) or from sources such as surveys and polls where you have given your permission for your data to be shared. You can choose not to have such data shared with the Guardian from these sources by logging into your account and changing the settings in the privacy section. After you have registered, and with your permission, we may send you emails we think may interest you. Newsletters may be personalised based on what you have been reading on theguardian.com. At any time you can decide not to receive these emails and will be able to ‘unsubscribe’. Logging in using social networking credentials If you log-in to our sites using a Facebook log-in, you are granting permission to Facebook to share your user details with us. This will include your name, email address, date of birth and location which will then be used to form a Guardian identity. You can also use your picture from Facebook as part of your profile. This will also allow us and Facebook to share your, networks, user ID and any other information you choose to share according to your Facebook account settings. If you remove the Guardian app from your Facebook settings, we will no longer have access to this information. If you log-in to our sites using a Google log-in, you grant permission to Google to share your user details with us. This will include your name, email address, date of birth, sex and location which we will then use to form a Guardian identity. You may use your picture from Google as part of your profile. This also allows us to share your networks, user ID and any other information you choose to share according to your Google account settings. If you remove the Guardian from your Google settings, we will no longer have access to this information. If you log-in to our sites using a twitter log-in, we receive your avatar (the small picture that appears next to your tweets) and twitter username.

Children’s Online Privacy Protection Act Compliance

We are in compliance with the requirements of COPPA (Childrens Online Privacy Protection Act), we do not collect any information from anyone under 13 years of age. Our website, products and services are all directed to people who are at least 13 years old or older.

Updating your personal information

We offer a ‘My details’ page (also known as Dashboard), where you can update your personal information at any time, and change your marketing preferences. You can get to this page from most pages on the site – simply click on the ‘My details’ link at the top of the screen when you are signed in.

Online Privacy Policy Only

This online privacy policy applies only to information collected through our website and not to information collected offline.

Your Consent

By using our site, you consent to our privacy policy.

Changes to our Privacy Policy

If we decide to change our privacy policy, we will post those changes on this page.
Save settings
Cookies settings