Η άνοδος οφείλεται στην έντονη αύξηση κατά 11% στον αριθμό των διανυκτερεύσεων από ξένους επισκέπτες
Ο τουρισμός έχει κάνει μια δραματική επιστροφή στη Νότια Ευρώπη. Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων πρόκειται να ξεπεράσει τα επίπεδα πριν από την Covid για πρώτη φορά, με την Πορτογαλία να βιώνει έτος ρεκόρ το 2023. Αν και αυτό έφερε σημαντική οικονομική ανακούφιση σε πολλούς, η δραματική επίδραση στους ρυθμούς ανάπτυξης θα εξασθενίσει φέτος,
Αυτό εκτιμά η ING, αναλύοντας τα στοιχεία της Eurostat, τα οποία αποκαλύπτουν ότι ο τουριστικός τομέας στη Νότια Ευρώπη (συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Ελλάδας και της Πορτογαλίας) ανέκαμψε πλήρως από την πανδημία του Covid το 2023.
Από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο, ο συνολικός αριθμός των διανυκτερεύσεων έφτασε τα 1,46 δισεκατομμύρια, ξεπερνώντας τα προ πανδημίας επίπεδα. Η άνοδος οφείλεται στην έντονη αύξηση κατά 11% στον αριθμό των διανυκτερεύσεων από ξένους επισκέπτες, αν και οι διανυκτερεύσεις των εγχώριων τουριστών παρέμειναν σταθεροί σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Αν και η ανάλυση της ING στερείται των στοιχείων για τους τελευταίους μήνες του 2023 για όλες τις χώρες, τα τρέχοντα δείχνουν ήδη ότι ο τουρισμός στη νότια Ευρώπη έχει ανακάμψει πλήρως από τις επιπτώσεις της πανδημίας το 2023. Αυτή η ανάκαμψη σημειώθηκε παρά τις οικονομικές προκλήσεις όπως ο υψηλός πληθωρισμός, επιβράδυνση της ανάπτυξης και κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων και συγκρούσεων.
Στην ανάλυση, η ING επισημαίνει επίσης ότι υπήρξε απουσία Ρώσων τουριστών και σημαντική μείωση Κινέζων επισκεπτών σε σύγκριση με το 2019. Υπήρξε μεγάλη ζήτηση από βορειοαμερικανούς ταξιδιώτες και μια αξιοσημείωτη αύξηση στις ενδοευρωπαϊκές τουριστικές ροές. Η σημαντική περιορισμένη ζήτηση πέρυσι από νοικοκυριά που δεν μπορούσαν να ταξιδέψουν κατά τη διάρκεια της πανδημίας συνέβαλε στο να είναι το 2023 η «έτος της μεγάλης επιστροφής».
Άνιση ανάκαμψη
Ενώ η ταχεία ανάκαμψη ήταν εμφανής στη Νότια Ευρώπη συνολικά, υπήρχαν ανισότητες μεταξύ των χωρών. Η Πορτογαλία ξεπέρασε τις επιδόσεις όλων, με αύξηση 9% στον αριθμό των διανυκτερεύσεων σε σύγκριση με τα προ-Covid επίπεδα, ενώ η Ιταλία είδε επίπεδα 1,6% κάτω από εκείνα του 2019, κυρίως λόγω της μείωσης του εσωτερικού τουρισμού. Αυτό εξακολουθούσε να είναι κατά 3,8% χαμηλότερο από το προ-πανδημικό επίπεδο από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο, ενώ ο αριθμός των διανυκτερεύσεων από εισερχόμενους τουρίστες ήταν ήδη 0,5% πάνω από το επίπεδο του 2019.
Ο πορτογαλικός τουρισμός σημειώνει χρονιά ρεκόρ
Το 2023 ήταν μια χρονιά ρεκόρ για τον τουριστικό τομέα της Πορτογαλίας. Αρκετοί παράγοντες συμβάλλουν στην ταχεία ανάπτυξη της Πορτογαλίας ως ευνοημένου τουριστικού προορισμού, εξηγεί η ING. Η χώρα είναι σχετικά φθηνή σε σύγκριση με άλλους τουριστικούς προορισμούς, έχει ένα ευχάριστο κλίμα όλο το χρόνο και επωφελείται από μικρότερη διάρκεια πτήσεων από τη Βόρεια και Νότια Αμερική, συμβάλλοντας στην αξιοσημείωτη εισροή επισκεπτών από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη Βραζιλία.
Η ανάπτυξη του τουριστικού τομέα της Πορτογαλίας ξεπέρασε και πάλι την αύξηση του ΑΕΠ το 2023, ένα μοτίβο που υπήρχε ήδη πριν από την πανδημία. Το 2019, ο τουρισμός αντιπροσώπευε ήδη σχεδόν το 15% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, καθιστώντας τον βασικό παράγοντα ανάπτυξης στη χώρα.
Επίσης, ο αριθμός των διανυκτερεύσεων των τουριστών έχει αυξηθεί κατά 67% από το 2013, ξεπερνώντας την αύξηση του ΑΕΠ. Εκτός από την Πορτογαλία, ο τουριστικός τομέας της Ελλάδας αναπτύσσεται σταθερά ταχύτερα από την υπόλοιπη χώρα την τελευταία δεκαετία. Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων των τουριστών στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 63%, κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης. Η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία σημείωσαν αύξηση 24%, 13% και 11% αντίστοιχα από το 2013.
Οικονομική «ανακούφιση» το 2023
Χάρη εν μέρει στη συνεχιζόμενη ανάκαμψη του τουρισμού, η αύξηση του ΑΕΠ στη Νότια Ευρώπη υπερέβη τον μέσο όρο της Ευρωζώνης το 2023. Επιπλέον, η αναζωογόνηση του τουριστικού τομέα συνέβαλε στη δημιουργία θέσεων εργασίας σε αυτές τις χώρες.
Η εισροή τουριστών όμως έθεσε προκλήσεις για πολλά ξενοδοχεία στη Νότια Ευρώπη, που αγωνίζονται να στελεχώσουν επαρκώς τις εγκαταστάσεις τους πριν από την επίσημη έναρξη της τουριστικής περιόδου. Αυτή η έλλειψη επιδεινώθηκε από άτομα που είχαν εγκαταλείψει τον κλάδο κατά τη διάρκεια της πανδημίας και από τότε είχε βρει απασχόληση σε άλλους κλάδους.
Τώρα που ο τουριστικός τομέας έχει ανακάμψει πλήρως, ο τόσο θετικός αντίκτυπος στην ανάπτυξη και την απασχόληση το 2024 αναμένεται να μειωθεί κάπως. Επίσης, ορισμένοι εξωτερικοί παράγοντες, όπως οι ασυνήθιστα ζεστές και ξηρές καιρικές συνθήκες του προηγούμενου έτους, μπορεί να ωθήσουν ορισμένους τουρίστες να επιλέξουν εναλλακτικούς προορισμούς. Ωστόσο, οι ενδείξεις υποδηλώνουν ότι ο τουριστικός τομέας θα γνωρίσει ανάπτυξη και φέτος, καθώς η μείωση του πληθωρισμού και η ανάκαμψη της αύξησης των μισθών διασφαλίζουν ότι η πραγματική αγοραστική δύναμη θα αυξηθεί ξανά. Επιπλέον, ο αριθμός των επισκεπτών από την Κίνα στην Ευρώπη εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλότερος από τα προ-Covid επίπεδα. Φέτος, ένας αυξανόμενος αριθμός Κινέζων επισκεπτών θα μπορούσε να υποστηρίξει περαιτέρω τον τουριστικό τομέα.